داروشناسی
صفرتاصد نکات اپی نفرین + نکات پرستاری
مهر
اپی‌نفرین یکی از شناخته شده ترین داروهای موجود توی بیمارستان هستش که موارد مصرف بسیاری داره ، اما بیشتر شهرتش به دلیل استفاده در موارد بحرانی مثل cpr و ایست قلبی هستش . توی این مقاله قراره نکات بالینی و کاربردی زیادی درمورد این دارو بهتون بگیم.
اپی‌نفرین چیه؟
اپی نفرین به طور طبیعی یکی از انتقال دهنده های عصبی بدن ماست اما به عنوان دارو میتونیم بگیم که جزو داروهای آگونیست گیرندههای آلفا و بتا طبقه‌بندی میشه . گیرندههای آدرنرژیک سیستم خودمختار مثل آلفا و بتا هرکدوم باعث ایجاد عملکرد مشخصی روی مکانیسم های بدن میشوند. به عنوان مثال:
- گیرندههای بتا یک : این گیرندهها عمدتا روی قلب قرار دارند و تحریک این گیرندهها باعث افزایش سرعت انقباض قلب میشه.
- گیرندههای بتا دو :این گیرندهها روی عضلات صاف ریه قرار دارند و در صورت تحریک باعث شل شدن و ریلکس شدن میشن و برای همین در حملات آسم از آگونیست‌های گیرنده بتا دو مثل سالبوتامول استفاده میشه.
- گیرندههای آلفا یک : این گیرندهها روی عروق محیطی قرار دارند و در صورت تحریک باعث انقباض عروق محیطی و افزایش فشار خون میشن .
برای دریافت کتاب رایگان اصول فارماکولوژی روی دکمه زیر کلیک کنید!
کاربردهای اپی‌نفرین
به دلیل تحریک گیرندههای بتا و آلفا درموارد زیر از اپی نفرین استفاده میکنیم :
- شوک آنافیلاکسی : به دنبال حساسیت شدید بدن به غذا دارو ، سم حشرات ، لاتکس و … واسطه‌های التهابی زیادی مثل هیستامین در بدن ترشح میشود که باعث گشادی عروق و افت شدید فشار خون میشود . در این شرایط به سرعت هوشیاری افت پیدا میکنه و امکان مرگ بیمار طی چند دقیقه وجود داره . خط اول درمان شوک آنافیلاکسی آمپول اپی نفرین هست که با افزایش سرعت قلب ، افزایش فشار خون و ریلکس کردن عضلات ریه باعث نجات بیمار میشه .
دوز دارو در شوک آنافیلاکسی : ۰.۵-۰.۳ میلیگرم اپی‌نفرین ( معادل ۳ تا ۵ خط سرنگ دو سیسی) میباشد .
برای اطلاعات کامل درمورد درمان شوک آنافیلاکسی اینجا کلیک کنید
2. ایست قلبی-تنفسی : در ایست قلبی و تنفسی بعد از شوک دوم میتونیم از داروی اپی نفرین استفاده کنیم .
دوز اپی‌نفرین در cpr معادل ۱ میلیگرم یا یک آمپول هر ۳ تا ۵ دقیقه هست .
3. شوک سپتیک
۴. افت فشار خون
نحوه تزریق اپی‌نفرین در شوک آنافیلاکسی
نکات مهم و بالینی درمورد اپی‌نفرین
- داروهای اپی‌نفرین موجود توی ایران معمولا به صورت 1 میلیگرم /میلی‌لیتر یا به اصطلاح 1:1000 یا نوع کوچک هستند یا از نوع 1 میلیگرم / 10 میلی‌لیتر یا نوع 1:10000 یا نوع بزرگ هستند .
- در شوک آنافیلاکسی بالغین از نوع کوچک به میزان 3 – 5 خط از سرنگ دو سیسی استفاده میکنیم . تزریق به صورت عضلانی در عضله وستوس لترالیس هست.
- در ایست قلبی از آمپول های بزرگ استفاده میکنیم و بعد از تزریق بلافاصله با 20 سیسی آب مقطر پوش میکنیم
- با بسیاری از سرم ها مثل نرمال سالین ، رینگر ، رینگر لاکتاب ، دکستروز ، دکستروسالین قابل استفاده هست .
خب دوستان اگر سوالی دارید در قسمت کامنت‌ها بپرسید تا کامل بهتون پاسخ بدیم
قطعاااا یههههه دونه این…👏💐
مرسی که با پیامتون به ما انرژی میدید ✌🏻😁
درود به شوق و عزم شما آقای دکتر..
سلام محمد عزیز ، خیلی از نظرتون ممنونیم
سلام
واقعا خسته نباشید همیشه مطالبتون عالی بودن….
درمورد تزریق اپی نفرین باسرنگ دو سیسی هم یشه توضیح بدین قبل ازتزریق باید هواگیری بشه یا میشه مستقیم بدون هواگیری درقسمت خارجی ران تزریق کرد؟
سلام محمد رصای عزیز ، هر وقت خواستی به فردی دارویی تزریق کنی همیشه هوا گیری کن ، اما درمورد عضلات میتونه یه مقدار خیلی کم در حد نیم سی سی هوا در انتهای سرنگ بدی تا همه دارو تخلیه بشه
سلام
ممنون از مطلب خوبتون
میشه بپرسم که چه داروهایی رو حین CPR میشه هم به صورت وریدی و هم استنشاقی تجویز کرد؟
سلام مهم ترین داروهایی که میتونیم به صورت استنشاقی و وریدی بدیم ، اپی نفرین ، نالوکسان هست . این موارد در حین cpr استفاده میشن
سلام خسته نباشید در هنگام ایست قلبی که دی سی شوک در اختیار نداریم ولی اپی نفرین داریم چه موقع میشه اپی نفرین و چه مقدار و با چه فاصله ای استفاده کرد ؟
سلام وقت بخیر ، عملا اگر شمادر بیمارستان باشید باید دستگاه رو داشته باشید و اگر خارج باشید اپی نفرین هم ندارید .
پس اگر دستگاهی نباشی که ریتم رو بدونید وارد فاز bls یا احیای پایه باقی میمونید تا بچها های اورژانس برسن . حالا با فرص اینکه اپی نفرین دارید هم باز به راحتی نمیتونید استفاده کنید چون اپی نفرین تاثیر شوک رو روی ریتم هایی مثل فیبریلاسیون بطنی و تاکی کاردی بطنی افزایش میده و در صورت نبودن شوک الکتریکی کمی محل اشکال هست .